با معرفی وکیل اعلام بطلان معامله همراهتان هستیم.

دعوی اعلام بطلان (باطل بودن) معامله یکی از دعاوی است که زمانی طرح می‌گردد که شرایط بطلان معامله وجود داشته باشد و به عبارت دیگر در مواقعی که، معامله از ابتدا به صورت صحیح منعقد نشده باشد.

لازم به ذکر است که اگر معامله‌ای دارای موارد بطلان معامله باشد با طرح دعوی اعلام بطلان معامله امکان باطل نمودن معامله وجود دارد.

البته در بعضی مواقع نیز برخی از افراد در احراز موارد بطلان معامله دچار اشتباه می‌گردند و گاهی دعوی بطلان معامله را در زمان نامناسب و یا دادگاه غیر صالح طرح می‌نمایند.

توصیه‌ی اکید این است که در خصوص اعلام بطلان معامله، از یک وکیل ملکی مجرب راهنمایی گرفته شود.

به همین جهت در این مقاله ضمن تعریف اینکه بطلان (باطل بودن معامله) معامله یعنی چه، به بررسی شرایط بطلان معامله و مدارک لازم جهت طرح دعوی بطلان معامله، به دادگاه صالح رسیدگی کننده به دعوی اعلام بطلان معامله پرداخته شده است.

همچنین تفاوت ابطال معامله و بطلان معامله به جهت پیشگیری از مشکلات احتمالی بیان شده است.

بطلان معامله یعنی چه؟

در ابتدا موضوع در مورد معنی لغوی بطلان صحبت میکنیم، بطلان در لغت به معنای کان لم یکن است، یعنی امری که از ابتدا به صورت صحیح واقع نشده است و باطل بوده است.

اما ابطال به معنای امری است که از ابتدا به صورت صحیح واقع شده است اما سپس شرایط صحت را از دست داده است.

اگر معامله‌ای واقع گردد اما شرایط صحت معامله وجود نداشته باشد آن معامله باطل است و باید برای چنین معامله‌ای دعوی بطلان معامله طرح نمود.

جهت جلوگیری از طرح دعوی اشتباه در محاکم درک صحیح بطلان معامله یعنی چه، بسیار حائز اهمیت است چرا که در موضوعی که بدان جهت قصد اقامه دعوی وجود دارد از ارکان اصلی دادرسی محسوب می‌گردد.

شرایط بطلان معامله

جهت صحت هر معامله‌ای لازم است که شرایط صحت معامله که در ماده 190 قانون مدنی وجود دارد در کنار یکدیگر جمع باشند.

چنانچه هر کدام از شرایط مندرج در ماده مزبور در معامله‌ای نباشد معامله را می‌توان با طرح دعوی بطلان معامله به جهت وجود موارد بطلان معامله باطل اعلام نمود.

از جمله شرایط بطلان معامله این است که معامله‌ای که انجام  می‌گیرد شرایط صحت معامله را دارا نباشد.

شرایط صحت معامله عبارتند از:

1 قصد و رضای (رضایت) طرفین

عدم وجود قصد و رضایات در انعقاد (تنظیم) یک معامله از شرایط بطلان آن معامله است.

قصد و رضا یکی از شرایط اساسی صحت معاملات است؛ تا زمانی که دو فردی که قصد انعقاد معامله‌ای را دارند برای انعقاد معامله رضایت نداشته باشند معامله شکل نمی‌گیرد در واقع منظور از قصد، قصد و نیت درونی افراد است.

از این رو اگر قصد و نیت واقعی طرفین یک چیز باشد و قصد و نیت ظاهری چیز دیگری باشد در این صورت بین قصد باطنی و ظاهری تفاوت وجود دارد و به عبارت دیگر قصد و رضا معیوب است و چنین عقدی شکل نمی‌گیرد.

چنانچه عقد و معامله‌ای بر پایه قصد و رضا معیوب شکل بگیرد در این صورت هر کدام از طرفین می‌توانند در صورتی که قصد و رضا معیوب باشد به جهت اینکه عقد واقع شده دارای شرایط بطلان معامله است دعوی بطلان معامله را مطرح نمایند.

2 اهلیت طرفین

اهلیت به معنی توانایی و اختیار قانونی انجام عمل است.

عدم اهلیت هر کدام از طرفین معامله یکی از شرایط بطلان معامله است که از نظر قانون‌گذار نیز بسیار حائز اهمیت است.

اهلیت با دارا بودن بلوغ و عقل و رشد برای طرفین معامله محقق می‌گردد.

چنانچه معامله بین طرفین صورت گیرد و هر دو طرف عاقل و بالغ و در معاملات مالی دارای رشد نباشند چنین معامله‌ای به جهت دارا بودن شرایط بطلان معامله، باطل است.

چنانچه مشخص شود که معامله‌ای بین دو طرف شکل گرفته است که طرفین دارای بلوغ و عقل و رشد نبودند امکان طرح دعوی بطلان معامله به جهت عدم اهلیت طرفین معامله وجود دارد.

3 موضوع معین که مورد معامله باشد.

یکی از اصلی‌ترین شرایط هر معامله‌ای مشخص بودن موضوع است و در صورتی که معامله‌ای منعقد گردد که فاقد موضوع باشد در این صورت معامله به جهت اینکه شرایط بطلان معامله را داراست باطل و کان لم یکن است.

چرا که هر معامله‌ای که انجام می‌گیرد بایستی دارای یک موضوع مشخص باشد که با توجه به این موضوع معامله صورت گیرد و چنانچه موضوع مشخصی جهت معامله‌ای که صورت می‌گیرد وجود نداشته باشد و یا اینکه موضوع مردد (مثلا بگوید صندلی آبی یا صندلی قرمز) باشد در این صورت معامله باطل است.

چرا که موضوع معامله اگر مردد باشد معلوم نیست که بر سر چه چیز معامله صورت می‌گیرد.

از این رو به جهت اینکه شرایط بطلان معامله را داراست، معامله باطل و امکان طرح دعوی اعلام بطلان معامله وجود دارد.

4 مشروعیت جهت معامله

از اصلی ترین مواردی که در انعقاد هر معامله ای لازم است مشروعیت (شرعی و قانونی) معامله است چرا که عدم مشروعیت معامله از شرایط بطلان معامله است و این حق را ایجاد می‌نماید که دعوی بطلان معامله مطرح گردد.

 آنچه مسلم است این است که، هر معامله‌ای که انجام می‌گیرد برای اینکه صحیح باشد بایستی مشروع باشد چرا که معاملات نامشروع در قانون باطل است.

از این رو اگر موضوع معامله خرید و فروش اموال نامشروع همچون خرید و فروش مشروبات الکلی باشد این معامله به جهت فقدان مشروعیت باطل است.

چنانچه مشخص گردد موضوع معامله مشروعیت نداشته است (مثل خرید و فروش مشروبات الکلی) معامله باطل است و چنین معامله‌ای را می‌توان با طرح دعوی اعلام بطلان معامله به جهت عدم مشروعیت باطل اعلام نمود.

نکته:

در واقع ماده 190 قانون مدنی شرایط صحت معاملات را بیان داشته است و در صورتی که هر کدام از 4 شرط مندرج در ماده که توضیحات آن گذشت وجود نداشته باشد، از موارد بطلان معامله محسوب می‌گردد که با هر کدام از موارد بطلان معامله امکان طرح دعوی اعلام بطلان معامله وجود دارد.

اعلام بطلان معامله به دلیل نامشروع بودن جهت

ما می‌دانیم که در تنظیم قرارداد بین طرفین لازم نیست که جهت و قصد طرفین از انعقاد آن معامله ذکر شود.

اما اگر به هر دلیلی ذکر شد حتما می‌بایست از جهت قانونی مشروع باشد.

چرا که در غیر این صورت آن معامله از پایه و اساس باطل است؛ این امر را می‌توان با استناد به ماده ۲۱۷ قانون مدنی مشخص نمود.

اعلام بطلان معامله به قصد فرار از دین (تعهد)

همانطور که می‌دانید مطابق با قانون و ماده ۲۱۸ قانون مدنی که اینگونه اعلام می‌دارد: هرگاه معلوم شود که معامله به قصد فرار از دین (نپرداختن تعهد) و به صورت صوری (غیرواقعی) انجام شده آن معامله باطل است.

روشن است که این دعوا می‌تواند از سمت خواهان و یا هر شخص ذینفع (دارای سود و نفع) دیگری مطرح شود.

هرگاه این طیف معاملات به قصد فرار از دین باشد سرانجامی جزء اعلام بطلان معامله از سوی دادگاه در بر نخواهد داشت.

البته اثبات این امر با توجه به شرایط حاکمه مقدور خواهد بود و ارتباط مستقیمی با اوضاع و احوال طرفین معامله دارد.

اعلام ابطال معامله به دلیل حجر

حجر در لغت به معنای کسی است که از انجام و تصرف در امور و اموال خود از جمله معاملات منع شده است.

پس با اثبات این امر یکی از آن شرایط اساسی صحت معاملات و قراردادها زیر سوال می‌رود و این موضوع خود دلیلی بر اعلام ابطال معامله می‌باشد.

صغیر (کودک)، مجنون (دیوانه) و سفیه (فرد دارای ضعف عقلی در امور مالی) به همراه تاجر ورشکسته در پاره‌ای از مواقع از اسباب حجر به شمار می‌آیند.

تمامی افراد نام برده از دخل و تصرف در اموال خود ممنوع می‌باشند؛ پس انجام هرگونه معامله با این افراد با حکم اعلام ابطال معامله رو به رو می‌گردد.

مدارک مورد نیاز برای طرح دعوی اعلام بطلان معامله

در علم حقوق اصلی وجود دارد به نام اصل صحت معاملات، این اصل بدین معناست که هر معامله‌ای که انجام می‌گیرد اصل بر صحت و درستی آن است مگر اینکه عدم صحت آن کشف گردد.

از این رو برای اینکه با طرح دعوی اعلام بطلان معامله بتوان معامله را باطل نمود لازم است که اسناد و مدارک اعلام بطلان معامله فراهم باشد.

این اسناد و مدارک عبارتند از:

• تصویر مصدق (تصدیق و تأیید شده) قرارداد
• تصویر مصدق مالکیت
• تصویر مصدق کارت ملی
• تصویر مصدق شناسنامه
• شهادت شهود
• معاینه محلی
• ارجاع به کارشناسی

در  تنظیم دادخواست اعلام بطلان معامله لازم است که  در تنظیم دادخواست در قسمت مربوط به اسناد و مدارک، چنانچه اسناد و مدارک مزبور موجود است درج گردد و جهت ارائه به محکمه، ضمیمه (همراه) دادخواست گردد.

تفاوت ابطال معامله و بطلان معامله

شاید در ظاهر دعوی اعلام بطلان معامله با دعوی ابطال معامله یکی به نظر برسد.

اما لازم به ذکر است که دعوی اعلام بطلان معامله با دعوی ابطال معامله متفاوت است و تفاوت ابطال معامله و بطلان معامله، در این است که دعوی ابطال معامله، دعوایی است که برای معامله‌ای طرح می‌شود که از ابتدا شرایط صحت معاملات از جمله شرایط ماده 190 قانون مدنی را داشته باشد.

سپس بنا به دلایلی شرایط صحت را از دست بدهد.

از این رو این معامله در ابتدا صحیح واقع شده است و در حال حاضر برای باطل نمودن آن باید دعوی ابطال معامله طرح گردد.

اما در دعوی اعلام بطلان معامله، دعوی در ابتدا شرایط صحت معامله را ندارد و افرادی که به این امر واقف می‌شوند در واقع به این امر معترضند که معامله دارای شرایط صحت معامله نبوده است، از این رو دعوی بطلان معامله طرح می‌گردد.

امکان طرح دعوی ابطال معامله نیست چرا که نمی‌توان درخواست ابطال معامله‌ای را نمود که از ابتدا باطل بوده است و برای درخواست معامله‌ای که در ابتدا باطل بوده است باید دعوی اعلام بطلان معامله را طرح نمود.

تفکیک و دانستن تفاوت ابطال معامله و بطلان معامله در طرح دعوی در محاکم دادرسی خود را به خوبی نشان می‌دهد، چرا که اگر هر کدام به اشتباه به جای دیگری استفاده شود دعوی را با قرار رد دعوی (خواسته) مواجه می‌سازد.

 دادگاه صالح به رسیدگی به دعوی اعلام بطلان معامله

دادگاه صالح دادگاهی است که به موجب قانون اجازه رسیدگی به پرونده و دعوا را دارد.

دعوی اعلام بطلان معامله با توجه به اینکه معامله‌ای که انجام می‌گیرد، منقول (اموالی که قابل جابجایی هستند مثل خودرو) باشد یا غیرمنقول (اموالی که قابل جابجایی نیستند مثل خانه و زمین)، دادگاه رسیدگی کننده به آن متفاوت است.

اگر معامله‌ای که انجام می‌گیرد منقول باشد در این صورت دعوی اعلام بطلان معامله منقول در صلاحیت دادگاه اقامتگاه خوانده است.

چنانچه مالی که مورد معامله قرار می‌گیرد غیر منقول یعنی ملک باشد؛ در این صورت دعوی اعلام بطلان معامله راجع به مال غیر منقول در صلاحیت دادگاه محل وقوع مال غیرمنقول است.

از این رو چنانچه دعوی اعلام بطلان معامله نسبت به ملک باشد بایستی در دادگاه محل وقوع ملک، دعوی اعلام بطلان معامله را مطرح نمود.

محجور چیست؟

محجور به فردی گفته می‌شود که بر اساس قانون توانایی و اختیار انجام برخی امور مانند انجام قراردادهای مالی را ندارد.

چه افرادی محجور هستند؟

برخی از افراد به صورت کلی محجور هستند مانند مجنون (دیوانه) و کودکان و سفیه و تاجر ورشکسته در انجام برخی از امور مالی محجور می‌باشند.

 

 

وکیل اعلام بطلان معامله

نشانی دفتر وکالت وکیل آنلاین در تهران

میدان ونک- ابتدای بزرگراه حقانی- خیابان گاندی جنوبی- خیابان چهاردهم- پلاک 14- طبقه 4- واحد 9و10

تلفن‌های تماس ثابت با دفتر وکیل آنلاین در تهران

021-88795408
021-88799562
021-88796143

تماس با دفتر وکیل آنلاین خارج از ساعات اداری و تعطیلات
ارسال پیام از طریق خط تلفن همراه به موبایل وکیل پایه یک

09120067661
09120067662
09120067663

ارسال پیام از طریق شماره واتس آپ و تلگرام وکیل پایه یک جرایم اقتصادی

09120067664
09120067665
09120067669

پس از ارسال پیام شکیبا باشید تا جهت وقت مشاوره حضوری یا آنلاین هماهنگی صورت گیرد.
حداکثر ظرف 12 ساعت وقت مشاوره تنظیم و به شما اعلام خواهد شد.
دفتر وکالت وکیل آنلاین در تهران

خدمات دفتر وکالت و امور حقوقی بین المللی وکیل محمد رضا مهری
دفتر وکالت مجازی وکیل آنلاین در ایران خدمات زیر را ارائه خواهد نمود.
مشاوره حقوقی آنلاین با وکلای پایه یک دادگستری در موضوعات تخصصی در همه ساعات شبانه روز.
مشاوره حقوقی حضوری با وکیل تخصصی جرایئم اقتصادی
قبول وکالت دادگستری بدون حضور موکل در دفتر وکیل.
خدمات وکالت ایرانیان خارج از کشور در ایران.
خدمات وکالت ایرانیان در سایر کشورها توسط وکیل رسمی.
معرفی بهترین وکیل مهاجرت بین المللی در تهران.
بهترین وکیل کیفری تهران
بهترین وکیل ملکی تهران
بهترین وکیل دعاوی پولی و بانکی تهران
بهترین وکیل خانواده تهران
بهترین وکیل دادگاه تجدید نظر
بهترین وکیل اعاده دادرسی و دیوان عالی کشور
بهترین وکیل فرجام خواهی